Şamil | Kategoriler | Konular

Yemek adabı

YEMEK ÂDÂBI

İslâm açısından yemek yeme
sırasında uyulması gereken ahlâk ve sıhhî kurallar.

İslâm dini, Müslümanın günlük hayatının
düzenli bir şekilde olmasını istemiş ve bu hususu
Kur'ân-ı Kerim ve Hadis-i Şeriflerle açıklamıştır.

Günlük yaşayış hakkında Peygamber
Efendimiz (a.s)'den rivayet edilen hadislerden pek çoğu yemek âdâbına
dâirdir. Rasûlüllah (a.s) her işine Allah Teâlâ'nın ism-i
şerifini zikrederek başlamayı severdi. Bu mübarek
âdetleri, yemeğe başlarken de aynıydı. Yemekten evvel
ellerini yıkamayı ihmal etmez, sağ eliyle ve önünden
yerdi. Başlarken "Bismillâh" veya
"Bismillâhirrahmânirrahîm" derdi (Buhârî, Et'ime, 2). Hz.
Peygamber (a.s), yemeğe başlarken besmele çekmeyi unutan
kimsenin "Bismillâhi evvelehü ve âhırehü" demesini
tavsiye buyurmuştur (Ebû Dâvud, III, 475).

Hz. Peygamber (a.s) yemeğin önünden yenmesini
isteyerek, aynı tabaktan yemek yeniden bir sofrada,
başkasının önüne uzanmanın çok çirkin olduğunu
belirtmiştir. Sahabe,

"Yâ Rasûlüllah! Yiyoruz da karnımız
doymuyor" diye sorduklarında Hz. Peygamber (a.s)
"İhtimal ki ayrı ayrı yiyorsunuz"buyurdu;
"Evet" karşılığını verdiklerinde
Peygamber Efendimiz "Bir arada yeyiniz; besmele çekiniz, yemeğiniz
bereketli olur" buyuruyorlar (Ebû Dâvud, İmâre, 20).

Yemek âdâbı konusunda dikkat edilmesi gereken
diğer hususlar, maddeler halinde şöylece sıralanabilir:

a- Lokmayı, ağıza göre almalı ve
iyice çiğnedikten sonra yutmalı;

b- Lokmayı, yutmadıkça ikinci lokmayı
el uzatmamalı;

c-Ekmeği dişlerle koparmamalı;

d- Ağızda ekmek varken kimse ile
konuşmamalı;

e- Yemeğin soğutulması için içine
üflememeli;

f- Başkalarını tiksindirecek,
iğrendirecek davranışlarda bulunmamalı;

g- Başkalarının lokmasına ve
yemesine bakmamalı;

h- Lokmayı ağıza koyarken,
başı tabağa doğru uzatmamalı;

ı-Yemekte israf etmemeli, lokmayı ve verilen
yemeği bitirmeye çalışmalı;

i- Ağızdan bir şey çıkarmak
gerekirse, yüzü sofradan çevirmeli ve o şeyi sol el ile
olmalı;

j- Koparılan lokmayı yemeklerin içine
banarken dikkat etmeli, parmakların yemeğe girmemesini
sağlamalı;

k- Toplu yemek yenirken, herkesin yeyip bitirmesini
beklemeli, daha önce sofradan el çekilmemeli ve kaldırılmamalı;

l- Yemeğe önce yaşça veya mevki yönüyle
büyük olan kişinin başlamasını beklemeli;

m- Sokaklarda ve ayakta ekmek yememeğe dikkat
edilmeli;

n-Ekmek kırıntılarının nimet
olduğunu unutmamalı ve onlara gereken özen gösterilmeli;

o- Yemek yeme işi bitince Allah'ın
verdiği bunca nimetle karşı bir şükür ifadesi olarak
dua etmeli ve kısaca "Elhamdülillah" demeli ;

ö- Yemekten sonra eller iyice yıkanmalı,
dişler fırça veya misvak ile temizlenmelidir.

Mefail HIZLI


Konular