Şamil | Kategoriler | Konular

Havarı

HAVÂRİ

Hz. İsâ'nın yardımcıları. Bu
kişilerin kassâr (çamaşırcı) veya avcı
oldukları söylenir. Bazı bilginlere göre bunlara Havâri
denmesinin sebebi; onların, insanların ruhlarını din
ve ilim öğreterek arındırmalarından
dolayıdır... Avcı olmaları ise, insanların
ruhlarını kararsızlıktan kurtararak Hakka döndürmelerindendir
(Râğıb Isfahânî, el-Müfredât fî Garîbi'l-Kur'ân, Mısır
1970, s. 192). Nitekim beyaz giydikleri için bu ismi aldıkları
da söylenir (Buhârî, Fedâilu's-Sahâbe, 13).

Bunlara, "Hz. İsa'nın, dini yaymak için
seçip gönderdiği elçileri" de denilmektedir (S.G.F. Brandon,
A Dictionary of Comparative Religion, London 1970, s. 92).

Havâriler Peygamberlerin yakın takipçileri olan
seçkin kimselerdir. Zeccâc, "Havâriler Peygamberlerin hâlis ve
samimi dostlarıdır ve hayırlı kimselerdir"
demiştir. Buna delil olarak da Hz. Peygamber'in "Her Peygamberin
havârisi vardır, benim havârim de Zübeyr İbn Avvam'dır"
hadisini zikretmiştir (Buhârî, Cihâd, 40, 41; Müslim,
Fedâilu's-Sahabe, 48; İbn Mâce, Mukaddime, 11). Peygamber Efendimiz:
"Zübeyr benim ashabımın seçkinlerindendir ve yardımcımdır"
demek suretiyle, havârilerin peygamberlerin yardımcıları
olduklarına işaret etmek istemiştir. Yine Zeccâc'a göre
Hz. Peygamber'in ashabının tamamı havâridir (İbn
Manzur, Lisânü'l Arab, Beyrut (t.y), IV, 220).

Havârilerin, Peygamberlerin yakın dostları
ve talipçileri olduğuna Kur'an-ı Kerim'de şöyle işaret
edilmektedir:

"İsa onların inkarlarını
hasredince:

"Allah uğrunda yardımcılarım
kimlerdir?" dedi. Havâriler şöyle dediler,

"Biz Allah'ın
yardımcılarıyız, Allah'a inandık, O'na teslim
olduğumuza şahid o!", "Rabbimiz! İndirdiğine
inandık, Peygambere uyduk; bizi şâhid olanlarla beraber yaz..."dediler
(Alu İmrân, 3/52-54). Diğer bir âyet-i kerime'de de,
mü'minlere hitâben:

"Ey inananlar! Allah'ın dininin
yardımcıları olun. Nitekim, Meryem oğlu İsâ,
Havâriler: "Allah'a giden yolda yardımcılarım
kimlerdir?" deyince, Havâriler: "Allah'ın dininin
yardımcıları bizleriz" demişlerdi... (es-Saff
61/14).

Hz. İsa'nın Havârileri'nin sayılarının
on iki olduğu bilinmekte olup isimleri şöyledir: Petrus denen
Simun; Andreas; Zebedinin oğlu Yakup; Yuhanna; Filipus; Bartolomeus;
Tomas; Matta; Alfeus'un oğlu Yakub; Taddeus; Gayyur Simun ve Yahuda
İskariyat (Kitab-ı Mukaddes; İstanbul 1981, Matta, X, 2-4).

Havâriler'in Hz. İsa'dan, Allah'ın gökten
bir sofra indirmesini istedikleri Kur'ân-ı Kerîm'de şöyle
ifade edilmektedir: "Havâriler: "Ey Meryem oğlu İsa!
Rabbin bize gökten bir sofra indirebilir mi?" demişlerdi de,
"Înanıyorsanız Allah'tan sakının "
demişti. "Ondan yemeyi, kalblerimizin kanmasını ve
senin bize doğru söylediğini bilmeyi, ona şâhid olmayı
istiyoruz"dediler... Allah, "Ben onu size indireceğim;
bundan sonra içinizden kim inkâr ederse, dünyalarda kimseye azab
etmeyeceğim şekilde ona azab edeceğim" dedi" (el-Mâide,
5/111-115)

Ahmet GÜÇ


Konular