Şamil | Kategoriler | Konular

ıkındı namazı

İKİNDİ NAMAZI

İslâm'ın beş temel şartından
biri olan beş vakit namazdan biri ve ikindi vaktinde eda edileni.
Diğer farz namazlarla birlikte Hicret'ten bir buçuk yıl önce
Mirac sırasında farz kılınmıştır.
Adını, kılındığı vakitten alır.
İkindinin sünneti, gayri müekkede olup, farzından önce kılınır.
İkindi namazının sünnet ve farzı dörder rekat olup
toplam sekiz rekattır.

Kur'an-ı Kerîm'de "Akşamlarken ve
sabahlarken, öğle ve ikindi vaktinde Allah'ı -ki göklerde ve
yerde hamd ona mahsustur- tesbih edin, namaz kılın" (er-Rûm,
30/17-18) buyurulmaktadır.

İkindi namazının vakti öğle
vaktinin bitiminden başlar ve güneşin battığı
zamana kadar devam eder. Öğle namazının vaktinin bitimi
hususunda iki görüş vardır: Birinci görüş, her
şeyin gölgesinin iki misline ulaştığı vakittir.
İkinci görüş ise, her şeyin vaktinin bitmesiyle giren
zamana asr-ı sâni (ikinci ikindi zamanı); ikinci görüşe
göre öğle vaktinin bitmesiyle giren zamana asr-ı evvel (birinci
ikindi zamanı) denir. İkindi namazını asr-ı
evvelde kılmak, İmâm Ebû Yusuf, İmâm Muhammed ve diğer
mezhep imamlarının görüşü; asr-ı sânide kılmak
ise İmam A'zam'ın görüşüdür. Her iki görüşle de
amel edilir. Ancak ülkemizde adet olan yaygın görüş
asr-ı evvelde kılınmasıdır. İhtiyaten
asr-ı sâniye bırakılması daha güzeldir.

İkindi namazının sünneti farzından
önce kılınır. İftitah tekbiri ile namaza
başlanır, "Sübhâneke", "eûzü besmele",
"Fâtiha" ve bir miktar ayet okunur; rüku ve secdelerden sonra
ikinci rekata kalkılır; ikinci rekatta da"Fâtiha" ve
bir miktar ayet okunur, rüku ve secdelerden sonra
oturulur;"et-Tehiyyâtü" ve salavat duaları okunduktan
sonra üçüncü rekata kalkılır. Üçüncü ve dördüncü
rekatlar da aynen birinci ve ikinci rekatlar gibi kılındıktan
sonra, son oturuşta"et-Tehiyyâtü" ve salevât duaları
ile "Rabbenâ âtina" ve "Rabbenağfirlî" duaları
okunarak selam verilir.

İkindi namazının farzına
başlanmadan önce kamet alınmalı ve günün ikindi namazının
farzını kılmaya niyet edilmelidir. Farzı aynen sünneti
gibi kılınır. Ancak birinci oturuşta salevât duaları
ve üçüncü rekatın başında "Sübhâneke" ve
"eûzü besmele" okunmaz. Üçüncü ve dördüncü rekatlarda
ise "Fatiha" dan sonra herhangi bir şey okunmadan rükuya
gidilir.

Güneşin batışından önceki vakitte
namaz kılmak mekruh olduğu için ikindi namazını bu
vakte kadar geciktirmemek gerekir. Herhangi bir nedenle bu vakte kadar
kılınmamışsa da terkedilmemeli; mutlaka eda
edilmelidir.

Allah Teâla "Namazlara ve orta namaza devam edin;
gönülden boyun eğerek Allah için namaza durun" (el-Bakara,
2/238) buyurarak orta namazına ayrı bir önem vermiştir.
Orta namazın beş vakit namazdan hangisi olduğuna dair kesin
bir delil yoksa da ikindi sabah ve öğle namazı olabileceği
konusunda rivayetler vardır. Ancak ashab ve tabiîn çoğunluğu
bu namazın ikindi namazı olduğu görüşündedirler.
Cenâb-ı Hakk'ın orta namazın hangi namaz olduğunu
belirtmemesi, her namazın orta namaz olduğu kabul edilerek özen
gösterilmesi içindir. Özellikle, gündüz (sabah-öğle) ve gece (akşam-yatsı)
namazlarının ortasında olması sebebiyle ikindi
namazının edası hususunda itina edilmelidir (Muhammed Hamdi
Yazır, Hak Dini Kur'ân Dili, İstanbul 1935, I, 810; Muhammed
Ali es-Sâbûnî, Muhtasaru Tefsir-i İbn Kesîr, Beyrut 1401, I, 218;
Mehmed Vehbî, Hulâsatü'l Beyân Fî Tefsîri'l-Kur'ân, İstanbul
1339-1341,I, 204). Peygamber efendimiz bir hadiste "her kim ikindi
namazını kaçırırsa o sanki ehli (ailesi) ve malı
elinden kaçırılmış gibidir" (Sahîh-i Müslim
Terc. Mehmet Sofuoğlu, İstanbul 1968,II, 256); diğer bir
hadiste "salât-ı berdeyni (sabah ve ikindi
namazlarını) her kim kılarsa Cennete girdi gitti"
(Ahmed Naim, Sahîh-i Buhârî Muhtasarı Tecrid-i Sarîh Tercemesi,
Ankara 1985,III 521); yine bir hadiste de "Ahzâb günü Resulullah (s.a.s)
"bizi orta namazdan, ikindi namazından alıkoydular. Allah
onların evlerini ve kabirlerini ateş doldursun" buyurdu.
Sonra o namazı iki ışâ (akşamla yatsı)
arasında kıldı" buyurulmaktadır. Bir başka
hadiste de "her kim ikindi namazını (kasden) terkederse
ameli batıl olur" (Ahmed Naim, a.g.e, I 493) buyurulmuştur.

Ahmet ÖZGEN


Konular