Şamil | Kategoriler | Konular

Hazrec

HAZREC

Medine'nin iki kardeş kabilesinden biri. Hazrec, Hâris
b. Sa'lebe b. Amr oğullarındandır. Hazrecliler, Evs
kabilesi ile beraber Yemen'den Medine'ye gelmiştir (İbn Hişâm,
es-Sîrelü'n-Nebeviyye, I,13-14; İbn Kuteybe, el-meârif, 49).
Hazrec ve Evs kabileleri iki kardeş ve dost kabile olmalarına
rağmen, zaman zaman aralarında savaşlar meydana
gelmiştir. En önemlilerinden birisi, Rasûlüllah'ın Medine'ye
hicretinden önce meydana gelen Buâs savaşıdır. Bu iki
kabilenin aralannın açılmasına Yahûdiler sebep olmasına
rağmen, biri diğerine karşı güç kazanmak için
Medine'deki diğer Yahudi kabileleri ile ittifak bile
kurmuşlardır. Nitekim Hazrecliler, Kaynukaoğulları;
Evsliler ise; Nadîr ve Kureyzaoğulları ile müttelik idiler.
Hazrec kabilesi dört ana kola ayrılır. Bunlar Mâlik, Adiyy,
Mazin ve Dînâr oğullarıdır. Ancak bunların hepsi
Neccâr oğulları olarak isimlendirilir. Hazrec kabilesi Hz.
Peygamber'in soyu olan Hâşimoğuları ile akraba idiler.
Çünkü Abdülmuttalib'in annesi Selmâ b. Amr Hazrec kabilesini meydana
getiren Neccâr oğullarındandır (İbn Hişâm, I,
144-145).

Hazrec kabilesi Evs kabilesi ile birlikte müslüman
olmadan önce putperest idiler ve Müşellel dağı
üzerindeki Menât adındaki puta taparlardı. Hattâ Câhiliyye
döneminde yaptıkları hacc görevi dönüşünde Menât
putunu ziyaret etmeden hacı olduklarını kabul etmezlerdi (Ömer
Rızâ Kehhâle, Mu'cemü Kabâili'l-Arab, Beyrut 1982, I, 342).

Hz. Peygamber kendisine nübüvvet verildikten sonra,
Mekke'ye gelen Medinelilerle nübüvvetin XI. yılında görüşmüştür.
Bu görüşmedeki topluluğu altı kişilik Hazrecliler
oluşturmakta idi. Nübüvvetin XII. ve XIII. yılında, yani
Hicretten önceki yıllarda yapılan görüşmelerde yani
birinci ve ikinci Akabe beyatlarında çoğunluğu yine Hazrec
kabilesi meydana getirmekte idi. Rasûlullah'ın bu görüşmelerde
Medineli müslümanlardan; Allah'a şirk koşmamak,
hırsızlık yapmamak, zina etmemek, çocukları
öldürmemek, hiç bir kimseye bühtan ve iftirada bulunmamak,
Rasûlüllah'a itaat etmek gibi önemli konularda bey'at almıştı.
Ayrıca Medinelilerin Rasûlullah'ı orada koruyacaklarına
dair verdikleri söz gereği, Hz. Peygamber ve sahabiler oraya hicret
etmişlerdir. Bu görüşmelerde Medinelilerin liderliğini
Hazrec kabilesinden Es'ad b. Zürâra yapmakta idi. (İbnü Hişam,
II, 70-76, 84; İbn Sa'd et-tabakat, I, 217-224. İbn seyyidin-Nâs,
Uyûnü'l-eser I/156, 212).

Hazrec kabilesi, Evs kabilesi ile Rasûlullah Medine'ye
hicret ettikten sonra müslümanları ve Hz. Peygamber'i
korumuşlar, müslümanlarla kafir ve müşrikler arasında
meydana gelen bütün savaşlara katılmışlardır.
Bundan dolayı Kur'ân-ı Kerîm onları "Ensar"
diye isimlendirmiş ve Allah'ın kendilerinden hoşnut
olduğunu bildirmiştir. (et-Tevbe, 9/100).

M. Ali KAPAR


Konular