Şamil | Kategoriler | Konular

Cerib

CERÎB

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Arap
ülkelerinde kullanılan bir ölçü. Cerîb, daha çok hububat için
kullanılan bir ölçüdür. Osmanlı İmparatorluğu
devrinde Arap ülkelerinde kullanımı yaygın olan ve takribî
216 litrelik bir ölçüdür. Bu ölçü genellikle buğday için
kullanılır. Öte yandan bu isim, aynı zamanda mesâha
ölçüsü (yüzölçümü) olarak da kullanılır. Bu manada
ölçü, bir cerîb dolusu tohum ekilebilen arazinin mesâhasına delâlet
eder. Cerîbin miktarı konusunda değişik rakamlar
verilmektedir. Bu ölçünün, bin arşın kare (yaklaşık
469 m2) veya altmış kadem (ayak) karelik bir yüzey ölçüsü
olduğunu bildiren kaynakların yanında; kenarları
altmış arşın olan bir kareye (yaklaşık 246
m2) verilen ad olduğunu belirten kaynaklar da vardır. Meselâ;
Şemseddin Sâmî (Kâmûs-i Türkî) cerîbin, kenarları
altmış arşın olan kare bir yüzey ölçüsü olduğunu
kaydeder. Bir arşının yaklaşık 68,5 cm.
olduğu düşünülürse, cerîbin 246 m2 civarında bir yüzey
ölçüsü olduğu ortaya çıkar. Ancak hemen eklemek gerekir ki,
arşının değişik yer ve zamanlarda farklı
rakamlarla ifade edilmesi, yukarıda yaklaşık olarak verilen
rakamları da etkileyecektir. Bu ölçü birimi yerine günümüzde
daha değişik ölçüler kullanılmaktadır.

Mefâil HIZLI


Konular