Şamil | Kategoriler | Konular

Cebel-ı tur

CEBEL-İ TÛR

Kur'an-ı Kerîm'de adı geçen ve Mısır
civarında bulunan bir dağ. Bazı müfessirlere göre Tûr,
Süryânîce dağ demektir. Fakat âlimlerin birçoğuna göre ise
Tûr, Arapça bir kelimedir, muarraba (sonradan Arapçaya girmiş
yabancı kelime) değildir. (Şihâbüddin el-Hafâci, İnâyetü'l-Kâdî
ve Kifâyetu'r-Râdî, Kahire 1283/VIII, 101). Kur'an-ı Kerîm'in
muhtelif ayetlerinde geçen Tûr, mutlak manada dağ olmayıp, Hz.
Musa'nın Allah'ı Teâlâ ile konuşmaya mazhar olduğu
dağdır. Bu dağ Mısır ile Medyen arasında yer
alır. Tûr açık bir şekilde Kur'an-ı Kerîm'in on
ayetinde geçer. Allah'u Teâlâ, kadrini yüceltmek için et-Tûr (52)
suresinin ilk, et-Tin (95) suresinin ikinci ayetinde Tûr dağına
yemin etmiştir. Ayrıca Tûr, el-Müminûn (23) suresinin
yirminci ayetinde "Tûr-i Seynâ", et-Tin suresinin ise, ikinci
ayetinde "Tûr-i Sînîn" tarzında geçmektedir. Sînîn
veya Seynâ, Tûr dağının yer aldığı bölgenin
adıdır. İbn Ebi Hatim, İbn Münzir, Abd İbn
Humeyd, İbn Abbâs'tan Sînîn'in güzel anlamına geldiğini
rivayet ederler. Dahhak da buna benzer bir rivayette bulunur. Îkrime ise
Sînîn'in Habeş dilinde güzel manasında olduğunu ifade
eder. (el-Bağavî, Ma'âlimü'üt-Tenzîl Beyrut 1407/1987, IV, 236;
Kadr Beydâvî, Envâri't-Tenzil ı,e Esrâru't-Te'vil, Kahire
1375/1955, II, 232; Muhammed Huseyn et-Tabatabaî, el-Mizân fi
Tefsîri'l-Kur'an, Kum, (t.y.), XIX, 6).

Allah'u Teâlâ et-Tûr ve et-Tîn surelerinde Tûr dağı
ile yemin etmek suretiyle onu yücelttiği gibi; "Biz onu (Musa
yr), "Tûr"un sağ yanından çağırdık.
Onu çok münacât eden bir kimse olarak yaklaştırdık
" (Meryem, 19/53) ayetinde Tûr dağının yüceliğini
bir kez daha beyan etmektedir. Ayrıca Allah'u Teâlâ Tûr dağı
civarında yer alan vadiden söz ederken onun mukaddes olduğunu
ifade eder ve şöyle buyurur: "(Ey Musa, şüphesiz, benim
ben, senin Rabbin, haydi pabuçlarını çıkar. Çünkü sen
mukaddes vadide, "Tuvaâ " dasın " (Tâhâ, 20/12).

Tûr dağının kutsal bir dağ
olduğunu gösteren başka bir ayet-i kerîme de şöyledir:
"Derken oraya gelince, feyizli (ve mümtaz) bir yerdeki vadinin sağ
kıyısından, ağaçtan" seslenildi:

"Yâ Musa, alemlerin Rabbi olan Allah benim ben...
" (el-Kasas, 28/30-31).

Tûr'un açık olarak zikredildiği diğer
sure ve ayetler şunlardır: 2/63, 2/93, 4/154, 19/52, 20/80,
23/20, 28/29, 28/46, 52/1, 95/2.

Abdülbaki TURAN


Konular