Şamil | Kategoriler | Konular

Afak

ÂFÂK

Ufuklar, gök ile yerin birleşmiş gibi göründüğü
yer, kenar, sınır, etraf, dış dünya. Ayrıca
Âfâk, objektif kelimesi karşılığında
kullanılan bir terimdir.

Kur'an-ı Kerim'de bir yerde geçen âfâk tâbiri
"dış dünya" anlamında kullanılmaktadır:
"Biz onlara (kudretimize dalâlet eden) ayetlerimizi hem âfâk'ta (dış
dünya) hem de enfüslerinde (iç dünyalarında) göstereceğiz.
Tâ ki onun hakkın ta kendisi olduğu açıkça belli olsun.
Rabbinin her şeyi görüp gözetici olması sana yetmez mi?
" (Fussilet, 41/53).

Bu ayetin tefsiri çeşitli şekillerde
yapılmıştır. Âfâk'ın İslâm devletinin
ilerde büyük fetihler yapacağına, İslâm'ın dünyanın
dört bir yanına ulaşacağına işaret olduğu
ifade edilmektedir. Ayrıca Süddî ve Mücâhid ile Hasan-ı Basrî
gibi müfessirler, âfâk'ın Bedir* zaferi veya Mekke'nin fethi
olduğunu kaydederler. Bu iki fetih ve başarıyla Cenâb-ı
Hakk'ın Hz. Peygamber ve onun ümmetine yardım ettiği, küfrü
ve yandaşlarını yalnız bıraktığı görülmekte
olup âfâk'ın yani dış dünya gözüyle görünen ayet ve
mu'cizelerin, bu ve bunlara benzer hususlar olduğu belirtilmektedir

Atâ İbn Ebi Rebâh'tan gelen tefsire göre, âfak
tabiri ile dış dünyada var olan bütün canlı ve
cansız varlıkların hepsi ve madde âlemi kastedilmektedir.

Allah'ın bu ayetteki va'di gerçekleşmiş,
kâfirlerin Mu'cize isteklerinin karşısında gerek
Resulullah (s.a.s.) döneminde gerek daha sonraki dönemlerde ve ondört
asırdan beri gerçekleşen İslâmî başarılara her
gün biri daha eklendiği gibi Cenâb-ı Hakk iç ve dış
dünyadaki ayetlerini sürekli olarak açıklamaya devam etmektedir.
İnsanoğlu âfâk'ı ve enfüsü* dış dünyada
tezahür eden olaylarla ve varılan bilgilerle biraz daha
yakından anlamaktadır. Ayrıca insanlar dış dünyalarında,
yeryüzünde gördüklerinin dışında ve bütün kâinâtta
milyarlarca varlığın mahiyetini, her yönüyle öğrendiler,
her gün daha da yeni bilgiler elde etmektedirler. "...onun hakkın
ta kendisi olduğunu anlayıncaya kadar ayetlerimizi onlara
Âfak'ta ve Enfüs'te göstermeye devam edeceğiz. " ilâhî
buyruğu insanoğlunun bugün sahip olduğu âfâki bilgileri
açıklamaktadır. Bu dış dünyadaki madde plânını
oluşturan bilgilerin yanı sıra çıplak gözle
insanlara İslâm'ın başarısı ve kâinata
hâkimiyeti de gösterilmektedir. Bu hâkimiyet âfâk'ın bir
tecellisi ve tezahürüdür.

Şamil İA


Konular