Şamil | Kategoriler | Konular

Aba

Baba kelimesinin çoğulu. Bu kelime, aynı
zamanda bir nesilden gelen kimselerin aralarındaki
bağlantıyı da göstermektedir. Baba, oğul ve torun
arasındaki ilişki gibi. Bunlar ortak bir asıldan
gelmiş oldukları gibi, birbirinden husûle gelen kimseler arasındaki
birleşme olarak bilinen 'neseb'i de teşkil etmiş
olmaktadırlar.

Kur'ân-ı Kerim'de müşriklerin
babalarının dinlerine bağlılıklarını
kınayan hükümler belirtilirken "âbâ" tabiri kullanılmaktadır.
Bu husustaki hükümler İslâm'ın getirdiği akîde açısından
büyük bir önemi hâizdir. Mekkeli müşriklerin,
babalarının ve neseblerinin üstünlükleri ve dinlerine bağlılıklarını
dile getirmeleri büyük bir câhilî ve ilkel anlayış olarak
kabul edilmiştir. İslâm'ın, babaların din ve
yaşayış tarzlarının yanlış
olduğunu, Allah'ın din ve nizamına uyulması
gerektiğini belirtmesi ve bu husustaki mesajını bildirmesi
üzerine müşrikler bu konudaki âbâ anlayışlarını
ortaya koymuş ve bu anlayışlarından dolayı Kur'ân-ı
Kerim tarafından kınanmışlardır. İslâm,
babaya ve ecdâda saygıyı kabul etmesine rağmen
babaların ve ecdâdın Allah'ın din ve emirleri
dışında yaşaması hâlinde Allah'a itaatin dışına
çıkacaklarını ve dolayısıyla bu isyanları
karşısında onlara itaatin haram olduğunu da yine
İslâm bildirmektedir. Müşriklerin babalarına itaat etmeyi
ileri sürmeleri Hz. Peygamber'in getirdiği Allah'a iman, âhiret ve
risâlet inancını inkâr etmek için babalarına itaat
etmeyi ileri sürüyorlardı. Aslında bu, kendilerinin sahip
oldukları şirk nizâmını korumak, kendi dünyevî
saltanat ve yönetimlerine zarar gelmesini istemediklerinden kaynaklanıyordu
.

İslâm, atalara bağlanmayı, onların
yolunu körü körüne taklit etmeyi reddederek vahye dayalı yeni bir
akîde ve medeniyet getirmiş; bu akîde ve nizam ile bütün câhilî
anlayışları kökünden yıkmıştır. Miras
ile ilgili olarak Kur'ân-ı Kerim'de ifâde edilen âbâ tabiri için
bk. miras mad.

Şamil İA.


Konular