Şamil | Kategoriler | Konular

Slogan

SLOGAN

Bir düşünce, inanç veya fikri ya da ürünü
geniş kitlelere yaymak veya satmak, ya da bir eylemi, örgütü tanıtmak,
desteklemek amacıyla oluşturulan kısa, özlü, çarpıcı
formül. Siyasî olduğu kadar ticari sahada da yoğun biçimde
kullanılır olmaya başlayan sloganın, temel öğesi
kelimelerdir. Sadece bir kelimeden ibaret sunuşlar
yapılacağı gibi, birkaç kelimenin örgüsü veya cümle ve
cümleler de slogan işlevi görebilir. Slogan, renk, grafik, müzik (cıngıl)
veya hareket biçimiyle de bütünlenerek güçlendirilebilir.

Slogandan siyasî propagandada ilk faydalanan Ekim
Devrimi'ne giden günlerde Bolşevikler oldu. "Toprak ve
Barış" gibi üç kelimeden ibaret sloganı, Çarlık
Ordusu'nun ve Rus köylüsü'nün arasında
yaygınlaştıran komünistler, sonuçta iktidarı ele geçirmeye
muvaffak oldular. Hitler'in sloganı "Tek ülke, tek halk, tek
önder" şeklinde idi. Türkiye'de siyasî partilerin en etkili
sloganı Demokrat Parti'nin iktidara gelirken
kullandığı "Yeter Söz Milletin'dir!" cümleciği
oldu. 12 Eylül öncesi dönemde radikal eylem yanlısı müslümanlar
"Şeriat gelecek, vahşet bitecek!" sloganını
işlediler. 90'lı yılların başlarında "Yasaksız
Türkiye", "Yeni Bir Dünya" gibi sloganlar siyaset
sahnesinde başarılı oldular.

Sloganın ticarî rekabette ve reklâmcılık
sektöründe önemli rolü vardır (bk. Reklâm). "Başarılı
bir sloganın dış yapısı, onun dikkati çekici değerini
artırmak, yani sloganı dikkate değer bir nesne olarak
çevrede belirtmek ve kolayca hatırlanıp sık sık
tekrarlanması için de hatırlanma değerini yükseltmek amacıyla
düzenlenir. Bu amaçların ilki çeşitli usullerle elde edilir.
Bazen seslerin tekrarı kullanılır, ya da kelime
oyunlarına başvurulur... Bir sloganın hatırlanma
değerini artırmak için en çok kullanılan teknikler de
basitlik, kısalık ve kafiyeli kullanmadır.

Çeşitli anlam ve duygu tonları olan sözler
de, çoğunlukla bunları duyanların sloganı
elverişli bir zihinle karşılamalarını
sağlamak için kullanılır:

"Özgürlük, kardeşlik, eşitlik"
ya da "Çalışma hakkı". Bununla birlikte, ne
denli akıllıca yapılmış olursa olsun, bir slogan,
sloganı duyanda belli bir ihtiyaca ya da isteğe seslenmiyorsa,
tutmayacaktır. Bu, etkili sloganların mutlaka ihtiyaç ve
isteklere tam ve gerçek bir çözüm getirecekleri anlamına gelmez
elbette; ama böyle yapıyor görünmelidir".

Yılmaz YALÇINER


Konular