Şamil | Kategoriler | Konular

Rükn-i yemani

RÜKN-İ YEMÂNÎ

Kabe'nin Yemen tarafına düşen köşesi.

Hz. İbrahim ve oğlu İsmail
tarafından Kâ'be bina olunmuş, daha sonra bir köşesine,
doğuya isabet ettiği için "Rükn-i Şarkî" veya
Hacer'ul-Esved o köşede bulunduğu için "Rükn-i
Hacerül-Esved", bir köşesine, Irak tarafına isabet
ettiği için "Rükn-i Irâkî", bir köşesine,
Şam cihetine isabet ettiği için "Rükn-i Şâmî",
bir köşesine de, Yemen tarafına isabet ettiğinden
dolayı, "Rükn-i Yemânî" denilmiştir. Rükn-i Hacer
ile Rükn-i Irâkî arası biraz kuzeye meyilli olup, İbrahim
Makamı, Zemzem Kuyusu, Benu Şeybe Kapısı, Kâ'be'nin
bu tarafındadır. Kuzey cihetini oluşturan Rükn-i Irâkî
ile Rükn-i Şâmî arası biraz batıya meyilli olup, Hicr,
Altın oluk ve Hanefi Makâmı bu taraftadır. Batı
tarafı yani Rükn-i Şamî ile Rükn-ı Yemânî arası,
bir parça güneye meyillidir. Umre Kapısı, Veda
Kapısı ve İbrahim Kapısı bu tarafta
bulunmaktadır. Güneş ciheti yani Rükni Yemânî ile Rükn-i
Hacer arası birazcık doğuya meyillidir: Safa
kapısı ile güneydeki diğer kapılar bu taraftadır
(Tecrid, VI,19; M. Esad, Tarîh-i Dîni İslâm, (sad. A. Lütfi
Kazancı ve. dğr., 324 vd.).

Ayrıca İslâmî literatürde Kâ'be'nin
Hacerul-Esved'i içine alan rüknü ile Rükn-i Yemânî "Rükneyn-i
Yemâniyeyn"; mukabili olan diğer iki rüknü ise "Rükneyn-i
Şâmiyeyn" diye isimlendirilmiştir. Abdullah b. Ömer'den
rivâyete göre, tavaf esnasında Rükn-ı Hacer ile Rükn-i
Yemânî istilânı edilmektedir. Keza aynı zattan rivayete göre,
Hz. Peygamber de tavafta Rükn-i Hacer ile Rükn-i Yemânî'yi istilâm
ederdi (Tecrid, I, 149-150). İzdihamdan dolayı bu mümkün olmaz
ise, tekbir getirmek suretiyle tavafa devam edilmekte idi.

Tavaf esnasında Hz. Peygamber'in istilâm
etmesinden dolayı, Rükn-i Yemânî'nin Rükn-i Hacer'den sonra
ehemmiyetli bir yeri vardır.

Hüseyin ALGÜL


Konular