Şamil | Kategoriler | Konular

Resim

RESİM

İnsanın özlem ve duygularını
estetik kurallar çerçevesinde çizgi ve renklerle düz bir satıh
üzerinde figürlü veya figürsüz olarak yansıtılmasına
dayanan sanat dalı.

İslam dini her konuya dair, bir bakış açısı
ortaya koyup her hususta görüş ve düşünceyi yansıttığı
gibi resimle ilgili olarak da bir bakış açısı
belirtmiştir.

Allah'ın birliği inancına dayanan
İslâm dini, bu inancı korumak için son derece titizlik
gösterir. Akla ve kalbe, gizli ve açık bir şekilde girebilecek
her tür şirk ve putperestlik yolunu kapatır. Onun için de,
resim konusunda hassas davranır. Çünkü çoğunlukla, sevilen
kimselerin hatıralarını devam ettirmek gibi bir niyetle
başlayan resim ve heykel işi, sonunda Allah'a şirk
koşmaya, resmi ve heykeli yapılan kimseleri yüceltmeye varır.
Onun için İslâm bu kapıyı kapatmıştır.

Hz. Peygamber İslamın ilk döneminde, ne
suretle olursa olsun, resimli eşya kullanılmasını
yasakladı. Çünkü Hz. Peygamber (s.a.s) şirkle mücadele
halindeydi; insanları putlara, heykellere, resimlere ibadetten
uzaklaştırıyordu. Nitekim resim ve heykeli şiddetle
yasaklayan hadisler bu dönemde söylenmiştir.

"Her kim bir canlı resmi yaparsa Allah ona o
resme can verinceye kadar azab eder. Ressam resmine katiyyen ruh veremez
ve ebediyen azab olunur" (Tecrid-i Sarih Tercümesi, VI, s. 533).

"Şu resimleri yapanlar yok mu? İşte
onlar, kıyamet gününde, haydi yaptığınız
resimlere can veriniz, diye azab olunacaklardır" (Tecrid, XII,
116).

İslamın kuvvetlenip güçlenmesiyle tazim
ifade etmeyen resimlerin yapılmasına müsaade olunmuştur.
Nitekim İslâm bilginlerinin çoğu, manzara resimlerinin,
yarım(Mesela belden yukarı) insan ve diğer ruh
taşıyan hayvanların resimlerinin yapılmasında ve
kullanılmasında bir sakınca görmemişlerdir.
Yalnız tam insan ve ruh taşıyan hayvan resimleri
hakkında alimlerden bir kısmı, tazim olmaksızın
kullanmayı kerahetle caiz görmüş, bir kısmı da görmemiştir.

Fotoğrafın durumu nedir? Bu hususta da
bazı alimler bunun caiz olduğunu, bir kısmı da
olmadığını savunmuştur. Caiz görenler, fotoğraf
belirli vasıtalarla gölgeyi hapsetmekten ibarettir, yasaklanan
resimlerden değildir, çünkü yasaklanan resim, daha önce yapılmamış
bir resmi yapmak, Allah'ın yarattığı bir hayvana
benzetmeye çalışmaktır, halbuki herhangi bir aletle
alınan fotoğrafta bu anlam yoktur, derler. Caiz görmeyenler de
resim konusunda olduğu gibi fotoğraf konusunda da şiddet gösterir
ve kerahati üzerinde ısrar ederler. Yalnız bunlar da pasaport,
nüfus cüzdanı, ehliyet gibi zorunlu haller ve şüphelileri tanıma
dolayısıyla çekilen ve tazim niyeti yahut inancı sarsma
olmayan resim ve fotoğraflara ruhsat verirler (Yusuf el-Kardâvî,
İslâm'da Helal ve Haram, s. 128).

İslâm inançlarına ve adabına ters düşen
her türlü resim haramdır. Kadın resimlerinin çıplak veya
yarı çıplak çizilmesi, fitne doğuracak yerlerinin
belirtilmesi, gazete, dergi ve sinemalarda gösterilmesi haramdır.
Bunları çizen, çeken, yayınlayan, evlerde ve dairelerde
bulunduran, onları görmeye niyetlenen manen sorumludur. Kâfir, fasık
ve zalimlerin resimleri de aynı hükümdedir. Bir müslüman, Allah'ın
varlığını inkâr eden bir liderin, Hz. Muhammed
(s.a.s)'in peygamberliğini reddeden bir kimsenin, müslüman olduğunu
söylediği halde, Allah'ın indirdiğinden
başkasıyla hükmeden kişilerin resimlerini asması
helal değildir.

Namaz kılan bir kimsenin karşısında
resim bulunmaması gerekir.

Şamil İA


Konular