Şamil | Kategoriler | Konular

Oyun

OYUN

Beden veya zihin gücünün sadece zevk almak,
dinlenmek ve eğlenmek maksadıyla yaptığı
işler. İslâm'da şansa dayanan ve bir tarafın
haksız kazancına, öbür tarafın kaybetmesine sebep olan
oyunlar kumar sayılarak yasaklanmıştır. Kur'an-ı
Kerim'de Ey iman edenler; içki, kumar, tapınmak için dikilen
heykeller ve fal okları, şüphesiz şeytan işi
pisliklerdir. Bunlardan kaçının ki saadete
eresiniz"buyurulur (el-Maide, 5/90).

Tavla ve gülbahar, kumardır. Nitekim Resulullah (s.a.s)
Kim nerd şir (tavla ve gülbahar) oynarsa elini domuz etine ve kanına
bulamış gibi olur" buyurmuştur. İmam Şafiî
zekayı güçlendirdiği gerekçesiyle satrancı mekruh
saymış, öteki mezhep imamları ise, kumar kabul ederek
haram olduğunu söylemişlerdir. At, katır, eşek, deve
yarışları, atıcılık müsabakaları
caizdir. Savaş hazırlığı olan her şeyi öğrenmek,
harp manevraları yapmak teşvik edilmiştir. Resulullah (s.a.s)
yapmış olduğu bir yarışta birinci, Ebû Bekir
ikinci, Hz. Ömer de üçüncü olmuşlardı. Hattâ atıcılık
ve yarış oyunlarını meleklerin bile seyrettiği
rivayet edilmiştir. Bu gibi yarışlarda taraflardan birinin
veya üçüncü şahısların kazanana ödül vereceklerini
şart koşmaları da caizdir. Çünkü bu şekilde harp ve
harp aletlerinin öğretilmesi teşvik edilmiş olur. Fakat,
ödüle karşılıklı olarak yarışan taraflarca
şart koşulur, yarışı kazanan taraf öteki
taraftan ödülü alır, o taraf kaybeder ve zararlı çıkarsa;
bu, kumar olur ve haramdır. Spor yapmak amacıyla
yarışlar, at yarışları ve atıcılık
müsabakaları düzenlemek de menduptur. Ancak bu yarışlarda
yarış yapan hayvanları bitkin hale getirmemek gerekir.
Sırf eğlenmek için müsabaka yapmak mekruhtur. Ancak bu
bayramlarda olursa, mübah ve hattâ menduptur.

Genel olarak karşılıklı iddia ve
bahse dayanmayan ve sırf hoş vakit geçirmek amacıyla
yapılmayıp bedenî, zihnî ve sosyal bir faydası olan
oyunlar helal sayılmıştır. Zararlı ve hiç faydası
olmayan oyunlar da yasaklanmıştır (Abdullah el-Mavsili,
el-İhtiyar, IV,168-169; Sahih-i Buhârî, Muhtasarı Tecrid-i
Sarih Tercümesi, XI, 96, ayrıca bk. Kumar ve Eğlence mad.).

Ahmed ARPA


Konular