Şamil | Kategoriler | Konular

Asr, asır

ASR, ASIR

Zaman, çağ, yüzyıl, dehr, gündüz ve gece,
gündüzün zevalden önce ve sonra iki tarafı (ğadâd ve aşiy),
öğleden sonra güneşin kızarmasına kadar olan ikindi
vakti, kabile ve aşiret, yağmur, hapsetmek, menetmek, vergi
vermek, sıkıp suyunu çıkarmak manalarına gelir. Müfessirler
hep bu manaları göz önüne alarak buradaki asr'a çeşitli
manalar vermişlerdir. Bunların hepsi sahih olmakla beraber
asrı, dehr, yani uzun zaman ile tefsir etmek daha şümullü
olacağından tercih nedeni oluyor. Cenâb-ı Allah'ın
Asr suresinde, asra yemin etmesi de her şeyin asrın içinde,
yani bir zaman dilimi içinde cereyan etmesi ve Cenâbı Allah'ın
kudretinin zaman içinde tecelli etmesi hikmetine bağlıdır.

"Asra yemin olsun ki hiç şüphesiz insan
hüsran (zarar)dadır. Ancak inanıp yararlı iş
işleyenler, birbirlerine gerçeği tavsiye edenler ve
sabırlı olmayı tavsiye edenler bunun
dışındadır. " (el-Asr,103/1-3) Müfessirlerin
belirttiğine göre burada Allah'ın, üzerine yemin ederek kıymetini
belirttiği asır şu manalara gelir:

1-İkindi namazı. İkindi namazı
faziletli olduğu için Allah ona yemin etmiştir. Bakara
suresinin 238. ayetinde de özellikle ona devam etmemiz istenmiştir.

2-İkindi vakti. İkindi namazının
vakti ve gündüzün sonu olduğu, insan ömrünün son anlarını
andırdığı için faziletlidir.

3-Hz. Muhammed (s.a.s.)'in asrı. Hz. Muhammed (s.a.s.)'den
önce dünyayı cehalet, küfür, şirk ve zulüm karanlıkları
bürümüştü. Onun peygamber olarak gönderilmesiyle insanlık
adalet, fazilet ve ahlâkî düsturlara kavuşmuştur. (M. Hamdi
Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, IX, 6067)

Ayrıca cahiliyet devri Arapları asr
manasına gelen Asr'a söverler; her şeyi asra nispet ederlerdi.
Bunun çirkin ve yanlış olduğunu gözler önüne sermek
için Cenâb-ı Allah Asr'a yemin etmiştir. Çünkü her şey
zaman içerisinde vuku bulur. Zaman, Cenâb-ı Allâh'ın bir
memuru olarak öldürmek ve olgunlaştırmak görevini yapar.
Zaman kötü olmaz, insanlar kötüleşir. O yüzden Peygamberimiz (s.a.s.):

"Zamana sövmeyin, zira zaman Allah'tır.
" buyurmuşlardır (Ahmed İbn Hanbel, Müsned, V, 299,
311) Bu da zaman içinde vuku bulan her şey Allah'ın iradesi ile
vaki olur, demektir.

Abdulvehhab ÖZTÜRK


Konular